ચાપટ

• ૧. (સ્ત્રી.) ચાર પડવાળી રોટલી.
• ૨. (સ્ત્રી) છોલાં; છોતરાં.
  • વ્યુત્પત્તિ : [હિંદી]
• ૩. (સ્ત્રી) લપડાક; તમાચો; ઝાપટ.
  • વ્યુત્પત્તિ : [ફારસી]
• ૪. (વિ.) ચાર પટવાળું હોય તે; ચોપડું.
• ૫. (વિ.) જોડેની સપાટીના સરખું હોય એવું, જમીનની સપાટીને સમાંતર ચોંટેલું, (અંગ્રેજી)‘ફ્લશ્ડ’(flushed)
• ૬. (વિ.)

ભૂખભેળું.

• ૭. (અ.) જમીનની સાથે બરાબર લાગેલું હોય તેમ; સજ્જડ ચોંટેલું.
  • રૂઢિપ્રયોગ
    ૧. ચાપટ કરવું = પાછું પાડવું.
    ૨. ચાપટ બેસવું = (૧) બંધબેસવું; સાંધે સાંધો સરખો મળી જવો. (૨) સરખા પગ કરીને બેસવું.
• ૮. (અ.) પલોંઠીવાળા હોય તેવી રીતે; ભોંભર; પલાંઠી વાળીને; બેસણી જમીન સાથે અડે તેવી રીતે આસન વાળીને.
• ૯. (સ્ત્રી) હાથ ઘસતા તાળી પાડવી
  • ઉદાહરણ
    ૧૯૪૬, ચુનીલાલ મડિયા, વ્યાજનો વારસ, page ૧૮૫:

    ‘રીત ને બીત. હજી વીલ થાતાં વાર લાગશે. એ પહેલાં તમે ઘૂંટડો પાઈ દિયો તો ખેલ ખતમ.’ ચતરભજે બન્ને હાથની ચાપટ વગાડીને ‘ખતમ’નો અભિનય કરી બતાવ્યો.